Onlangs op museumbezoek in het stadsarchief zag ik een kaart van Nederland uit de 13e eeuw. Als erboven niet had gestaan waar dit was had ik het denk ik niet herkend. Als koffiedrab staken kronkelende zandvlaktes boven het water uit, op plekken waar ik het grootste deel van mijn leven heb doorgebracht. Daar naast hing een kaart van Nederland in de 18e eeuw, met stadsplattegronden van de grote steden die als sterren en cirkels in strakke lijnen in kaart waren gebracht. Van de koffiedrab uit de 13e eeuw was weinig meer over. Het land had de vorm gekregen van hoe we haar nu kennen: strak en compact, met wateren die als treinsporen door het land zijn gelineaald.

Bij het zien van deze kaarten zag ik hoe mijn eigen geschiedenis zich van het niks tot mijn eigen cultuur had ontpopt. Met een zwevend potlood over de zee werd ons land geschetst, met daarin onze kanalen, kerken, vierkante velden en blokkige huizen. In die huizen ontstonden de gerechten die wij nu als Nederlands zouden omschrijven. Geen recepten met inheemse gewassen die uit de drassige zandgrond groeiden, maar gerechten die werden gemaakt met overzeese groentes. Variaties op recepten die we in onze buurlanden hadden afgekeken. Steeds meer aten we, van de Peruaanse aardappelen en Spaanse kroketten. We aten ons groot en rijk. Totdat we eindelijk meerdere koeien per Nederlander konden slachten om ook haar onderdeel uit te laten maken van onze culinaire identiteit.

Het eten waar wij mee zijn grootgebracht is Nederlands, maar compleet losgetrokken van onze eigen grond. Met deze Tegenlicht Special wilde ik onderzoeken wat onze inheemse culinaire identiteit had kunnen zijn, en misschien wel kan worden. Hoe ziet nationalisme en cultuur eruit als zij inheems is aan ons land? Want één ding weten we zeker, Nederland voordat zij Nederland werd, kende één groen gewas dat hier altijd al heeft gegroeid: zeewier.